Door Eline de Roo, Senior Register Coach en Teamcoach met Systemische kijk op de werkvloer.
Als manager ben je de spil van verandering en groei binnen je team. Het omgaan met weerstand van teamleden is een cruciaal aspect van dit leiderschap. Hieronder vind je drie van de meest effectieve tips om weerstand succesvol aan te pakken en groei te stimuleren.
Tip #1. Het Ontleden van Weerstand: Begrip als Sleutel tot Acceptatie
Weerstand, (ogenschijnlijk) iets niet willen, ontstaat vaak doordat mensen iets niet begrijpen, iets niet weten, iets niet denken te kunnen en/of zich niet gezien en gehoord voelen in de oplossingen van problemen. Het is verstandig om te onderzoeken waar jij verwacht dat de meeste weerstand vandaan komt. Begrijp jij waar de weerstand vandaan komt? En begrijp jij ook waar jouw eigen weerstand zit? Jij bent namelijk ook onderdeel van het systeem en jij kunt daarmee dus ook een verschil maken!
Wat zit eronder de weerstand? Vaak is het een vorm van angst. En hoe beter jij onderzoekt wat er achter zit, hoe groter de kans is dat jij de juiste snaar weet te raken om de weerstand te verminderen.
Dit is hoe je dat doet>>

Zo herken je de verschillende soorten weerstand >>
A. ‘Ik begrijp het niet.’
Soms kan weerstand voortkomen uit een gebrek aan begrip over de verandering of het doel ervan. Teamleden hebben behoefte aan duidelijkheid en uitleg om de noodzaak van de verandering te kunnen inzien.
Praktisch Voorbeeld: Bijvoorbeeld, als je een nieuwe software implementeert, kunnen sommige teamleden aarzelen omdat ze niet bekend zijn met de interface. In dit geval is het van belang om geduldig uitleg te geven en mogelijk trainingssessies te organiseren.
B. ‘Ik weet het niet.’
Dit type weerstand komt vaak voort uit een gebrek aan informatie of context. Teamleden kunnen terughoudend zijn als ze het grotere plaatje niet begrijpen.
Praktisch Voorbeeld: Bijvoorbeeld, als je een nieuwe strategische koers voorstelt, kunnen teamleden aarzelen omdat ze niet begrijpen hoe dit bijdraagt aan de algehele bedrijfsdoelstellingen. Hier is het belangrijk om helderheid te verschaffen en de connectie tussen de nieuwe richting en de overkoepelende doelen uit te leggen.
C. ‘Ik denk dat ik het niet kan.’
Dit type weerstand komt vaak voor wanneer teamleden onzeker zijn over hun eigen capaciteiten. Ze kunnen twijfelen aan hun vaardigheden en geloven dat de voorgestelde verandering buiten hun bereik ligt. Dit kan ook verpakt worden door “ik begrijp het niet, wat wij doen werkt toch prima!”
Praktisch Voorbeeld: Stel je voor dat je een nieuwe projectaanpak introduceert. Een teamlid kan aarzelen omdat deze methode nieuw voor hen is. In dit geval is het belangrijk om individuele ondersteuning en training te bieden om hun vertrouwen te vergroten. Onderzoek met de medewerkers welke kennis en vaardigheden zij denken nodig te hebben. Wat kunnen we al wel en wat hebben we te leren? Wie kan ons dit leren?
D. ‘Ik voel me niet gezien en gehoord.’
Soms komt weerstand voort uit een gevoel van niet-gehoord worden. Teamleden kunnen terughoudend zijn als ze het gevoel hebben dat hun perspectieven niet serieus worden genomen. (“We hebben dit al zo vaak meegemaakt..”)
Praktisch Voorbeeld: Stel dat een teamlid herhaaldelijk aangeeft dat bepaalde werkprocessen verbeterd kunnen worden, maar hun suggesties worden steeds genegeerd. Dit kan leiden tot weerstand tegen nieuwe initiatieven. Hier is het van belang om actief naar hun inbreng te luisteren en hen te betrekken bij het vinden van oplossingen. Als dit het onderliggende probleem is, zul je begrijpen dat iemand slechts willen overtuigen niet altijd toereikend zal zijn.
Meestal is het een combinatie van al deze vormen van weerstand. Dus het zal helpen als je alle verschillende vormen in je achterhoofd houdt en de oplossing op verschillende manieren probeert te vinden.
Tip #2. Empathie als Leidraad
Zoals je wel zal weten en begrijpen vormt empathie de kern van het omgaan met weerstand. Het draait om het begrijpen van de standpunten, gevoelens en zorgen van je teamleden. Wanneer je empathie toont, creëer je een omgeving waarin open communicatie en begrip gedijen.
Maar laten we eerlijk zijn, soms kan dit behoorlijk uitdagend zijn. Je kunt jezelf in een situatie bevinden waarin je het simpelweg niet eens bent met de visie van je teamlid. Misschien vind je het zelfs frustrerend dat dit onderwerp nog steeds als een punt van discussie geldt. Het liefst wil je dit thema achter je laten en geen oude koeien meer uit de sloot halen.
Bijvoorbeeld, een teamlid verzet tegen een verandering in de werkprocedure. ‘We doen het al jaren zo en dat werkt prima’ of ‘Dat hebben we al eens eerder uitgeprobeerd en het werkt toch niet.’ Je begrijpt het belang van de verandering vanuit de organisatie, maar begrijpt ook dat deze overgang uitdagend kan zijn voor je teamleden.
Hier is het van belang om niet alleen te luisteren naar hun zorgen, maar ook te erkennen dat verandering soms moeilijk is voor mensen. Heel veel leidinggevenden doen dit niet, omdat ze bang zijn dat meegaan in deze gedachten juist averechts werkt. Echter juist door begrip te tonen voor hun gevoelens en hen te ondersteunen bij de overgang, kun je de weerstand verminderen en een soepelere overgang mogelijk maken.
Verdiepingsvraag: Onderzoek waarom jij de weerstand van collega’s in een bepaald project zo lastig vindt. In hoeverre blijf jij in contact met de medewerker en in hoeverre laat jij je meeslepen door je eigen irritaties (weerstand!)?
Hoe kun je dit in de praktijk brengen? Neem de tijd om naar je teamleden te luisteren. Stel vragen en toon oprechte interesse in hun perspectieven. Probeer jezelf in hun schoenen te plaatsen en te begrijpen waar hun weerstand vandaan komt. Dit creëert een gevoel van vertrouwen en laat zien dat hun mening er toe doet. En begrijpen is niet hetzelfde als goedkeuren.

Tip #3. Transparantie en Duidelijke Communicatie
Transparantie is essentieel bij het omgaan met weerstand. Dit zorgt er namelijk voor dat de onbewuste weerstand punten ‘ik begrijp het niet en ik weet het niet’ kunnen worden weggenomen. En mensen zullen ook altijd onbewust de randen van de mogelijkheid opzoeken om de dingen te houden zoals ze zijn.
Communiceer daarom niet alleen helder over de voordelen en redenen achter de veranderingen. Communiceer ook over binnen welke kaders mensen wel mee mogen denken. Creëer ruimte voor vragen en discussies, zodat eventuele onduidelijkheden kunnen worden opgehelderd en goede ideeën worden meegenomen!
Samenvatting
Het omgaan met weerstand binnen je team vergt een combinatie van begrip, empathie en duidelijke communicatie. Door deze tips te integreren in je leiderschapsaanpak, kun je niet alleen weerstand overwinnen, maar ook een cultuur van groei en acceptatie bevorderen. Onthoud dat effectief leiderschap niet alleen draait om het overbrengen van verandering, maar ook om het inspireren van anderen om deze te omarmen. Begrip, empathie en transparantie vormen de pijlers van dit succes.
Bel of Mail me voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek, ik help je graag verder!
#leiderschap #effectief #weerstand #teammanagement